นวดแผนไทยหรือนวดตัว(Thai massage)
การนวดแบบไทยหรือการนวดแผนโบราณนั้นมีประโยชน์ทางการแพทย์มากกว่าแค่บำบัดอาการปวดเมื่อยเท่านั้น แต่เนื่องจากปัจจุบันวิวัฒนาการทางการแพทย์เจริญก้าวหน้ามากขึ้นทำให้การบำบัดรักษาโรคต่างๆด้วยการนวดแบบสมัยก่อนนั้นกลืนหายไปทำให้ปัจจุบันเราได้ทราบข้อมูลแค่เพียงการนวดใช้รักษาได้เฉพาะอาการปวดเมื่อยซึ่งแท้จริงแล้วการนวดมีประโยชน์มากกว่านั้น
การนวดแผนโบราณเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่มีมาตั้งแต่โบราณเกิดจากสัญชาตญาณของการอยู่รอด เมื่อมีอาการปวดเมื่อยหรือเจ็บป่วยก็มักจะลูบไล้บีบนวดบริเวณดังกล่าวทำให้อาการปวดเมื่อยคลายลงสัญชาตญาณที่ไปจับ สัมผัส ถูหรือกดบริเวณนั้นการกระทำแบบนี้สามารถวิเคราะห์ย้อนกลับไปยังจุดเริ่มต้นของวิวัฒนาการมนุษย์ไม่เพียงแต่มนุษย์แต่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจะใช้มือหรือเท้านวดเพื่อระงับความเจ็บปวด การนวดในปัจจุบันก็พัฒนามาจากการจดจำและจัดระบบการกระทำและดดท่าทางเหล่านี้ทีแรกก็เป็นไปโดยไม่ได้ตั้งใจต่อมาเริ่มสังเกตเห็นผลของการบีบนวดในบางจุดหรือบางวิธีที่ได้ผลจึงเก็บไว้เป็นประสบการณ์และกลายเป็นความรู้ที่สืบทอดต่อกันมา
การนวดจึงกลายเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งที่มีบทบาทรักษาอาการหรือโรคภัยบางอย่าง การบีบนวดร่างกายนั้นถือว่าช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิตช่วยเปิดเส้นทางของเส้นเลือดที่ตีบตันให้ขยายตัว กล้ามเนื้อมีความยืดหยุ่นทำให้รู้สึกผ่อนคลายสบายตัว
การนวดยังถือว่าเป็นการรักษาหรือบำบัดแบบโบราณที่อาจเรียกว่าเก่าแก่ที่สุดในโลกก็ว่าได้ ดังนั้นการนวดจึงอาจเรียกได้ว่าเป็นศาสตร์แห่งความผ่อนคลายเนื่องจากปัจจุบันวิธีการนวดมีความหลากหลายมากขึ้นทั้งนวดแบบไทยๆที่เราคุ้นเคยกันดี ไปจนถึงนวดแบบสปาที่มีน้ำหอมระเหย น้ำมันจากธรรมชาติเข้ามามีส่วนประกอบแต่การนวดทุกแบบนั้นก็มีจุดหมายเดียวกันคือเพื่อความผ่อนคลายสบายเนื้อ สบายตัวและรักษาจากอาการเจ็บปวด
การนวดไม่ใช่เพื่อรักษาความเจ็บป่วยเท่านั้น แต่มีคุณค่าต่อสุขภาพเป็นกระบวนการในการดูแลสุขภาพและรักษาโรค โดยอาศัยการสัมผัสอย่างมีหลักการระหว่างผู้ที่ให้การรักษาซึ่งก็คือหมอนวดกับผู้ป่วยที่รับการรักษา การนวดจะส่งผลโดยตรงทั้งร่างกายและจิตใจกล้ามเนื้อผ่อนคลายรักษาอาการปวดเมื่อยของร่างกาย อาการเคล็ดขัดจนกระทั่งสามารถสดชื่นกระปรี้กระเปร่าจิตใจผ่อนคลายได้เป็นอย่างดีการนวดนั้นมีส่วนสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลส่งเสริมความสัมพันธ์ภายในครอบครัวและสังคมอีกทางหนึ่ง